Stwierdzenie nieważności umowy kredytowej to dla wielu kredytobiorców kluczowy cel postępowania sądowego przeciwko bankowi. Jednak zanim zdecydujesz się na skierowanie sprawy do sądu, warto dokładnie zrozumieć, jakie konsekwencje wiążą się z uzyskaniem wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytowej i jakie są jego skutki zarówno dla kredytobiorcy, jak i banku. Poniżej wyjaśniamy najważniejsze kwestie, które należy wziąć pod uwagę.
- Brak obowiązku dalszej spłaty kredytu
Najbardziej odczuwalnym skutkiem stwierdzenia nieważności umowy kredytu jest to, że kredytobiorca nie musi już dalej spłacać rat kredytu. Sąd, uznając umowę za nieważną, traktuje ją tak, jakby nigdy nie została zawarta. W związku z tym, zobowiązania kredytobiorcy wynikające z takiej umowy przestają istnieć.
- Obowiązek wzajemnego rozliczenia się z bankiem
Choć kredytobiorca nie musi kontynuować spłaty kredytu, ważne jest, aby pamiętać o obowiązku rozliczenia się z bankiem. Obie strony muszą zwrócić sobie wszystko, co wzajemnie na swoją rzecz świadczyły.
Co to oznacza w praktyce?
- Kredytobiorca ma obowiązek zwrotu wypłaconego przez bank kapitału kredytu (całości wypłaconych transz).
- Bank natomiast zobowiązany jest do zwrotu kredytobiorcy wszystkich dokonanych przez niego wpłat, takich jak raty kapitałowo-odsetkowe, prowizje, składki ubezpieczeniowe, opłaty za niski wkład własny czy inne opłaty wynikające z nieważnej umowy.
Celem rozliczenia jest przywrócenie sytuacji obu stron do momentu sprzed zawarcia umowy.
Dodatkowo, jeśli wezwałeś bank do zapłaty przed wytoczeniem sprawy sądowej, a bank np. przez 3 lata nie zapłacił Ci tego, czego żądałeś, wówczas na Twoją rzecz naliczyły się odsetki za opóźnienie (w praktyce od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych).
- Możliwość potrącenia wzajemnych należności
Rozliczenie między kredytobiorcą a bankiem najczęściej odbywa się poprzez tzw. potrącenie wierzytelności.
Przykład:
- Bank wypłacił kredytobiorcy 100 000 zł.
- Kredytobiorca spłacił do tej pory łącznie 200 000 zł.
- Na rzecz kredytobiorcy naliczyły się odsetki: 50 000 zł.
W takiej sytuacji:
- Bank ma roszczenie wobec kredytobiorcy o zwrot 100 000 zł (kapitału kredytu).
- Kredytobiorca ma roszczenie wobec banku o zwrot 250 000 zł (sumy wszystkich wpłat i odsetek).
Kredytobiorca może złożyć bankowi oświadczenie o potrąceniu swoich należności z roszczeniem banku. Po dokonaniu potrącenia roszczenie banku zostaje w całości pokryte, a kredytobiorca zachowuje prawo do zwrotu nadwyżki w wysokości 150 000 zł.
- Możliwość wykreślenia hipoteki
Kolejnym istotnym skutkiem stwierdzenia nieważności umowy kredytowej jest możliwość wykreślenia hipoteki z nieruchomości, która zabezpieczała kredyt. Po uzyskaniu prawomocnego wyroku stwierdzającego nieważność umowy, kredytobiorca może złożyć do sądu wieczystoksięgowego wniosek o wykreślenie hipoteki. Sąd, po przeprowadzeniu procedury, usuwa wpis hipoteki z księgi wieczystej, co uwalnia nieruchomość spod zabezpieczenia hipotecznego.
- Świadome podejście do procesu
Decydując się na wystąpienie przeciwko bankowi, każdy kredytobiorca powinien mieć pełną świadomość skutków stwierdzenia nieważności umowy. Kluczowe jest przygotowanie się na konieczność rozliczenia się z bankiem z kwoty wypłaconego kapitału. Właściwe zaplanowanie procesu, zwłaszcza w zakresie potrącenia należności i rozliczeń, może znacząco wpłynąć na ostateczny wynik sprawy. Tym powinien zająć się Twój prawnik!
Podsumowanie
Stwierdzenie nieważności umowy kredytu to nie tylko koniec obowiązku dalszej spłaty kredytu, ale również konieczność wzajemnego rozliczenia się z bankiem oraz możliwość wykreślenia hipoteki. Kluczem do sprawnego przejścia przez ten proces jest odpowiednia strategia prawna i świadomość swoich praw oraz obowiązków.
Jeśli zastanawiasz się nad podjęciem działań w kierunku stwierdzenia nieważności swojej umowy kredytu – zapraszamy do naszej kancelarii na bezpłatną analizę umowy. Pomożemy Ci przejść przez ten proces bezpiecznie i skutecznie.
Wyślij umowę pod adres: kontakt@pogotowiebankowe.pl lub zadzwoń +48 91 817 18 88
