Po ogłoszeniu upadłości Getin Noble Bank S.A., wielu kredytobiorców frankowych znalazło się w niepewnej sytuacji prawnej. Część sądów zawieszała postępowania, syndyk twierdził, że to on powinien rozstrzygać o ewentualnej nieważności umów, a konsumenci – mimo prowadzenia spraw jeszcze przed ogłoszeniem upadłości – trafiali w próżnię proceduralną.
Przełom w tej sprawie przyniosła uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2024 r. (sygn. akt III CZP 5/24), która jednoznacznie przesądza, że sprawy o ustalenie nieważności umów kredytowych waloryzowanych do waluty obcej – w tym umów frankowych – nadal mogą być rozpoznawane przez sądy powszechne, mimo ogłoszenia upadłości banku.
Syndyk chciał rozstrzygać samodzielnie
Po ogłoszeniu upadłości Getin Noble Banku, syndyk masy upadłości wielokrotnie próbował przejąć kompetencje do rozpoznawania roszczeń kredytobiorców, twierdząc, że roszczenia o ustalenie nieważności umowy powinny być zgłaszane w postępowaniu upadłościowym. Na tej podstawie wnioskował do sądów o przekazanie mu spraw lub zawieszenie toczących się postępowań.
Problem polegał jednak na tym, że zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, roszczenia o ustalenie nieważności umowy nie są tzw. wierzytelnością pieniężną i nie podlegają zgłoszeniu do masy upadłości, a co więcej – nie istnieje nawet techniczna możliwość zgłoszenia takiego roszczenia w systemie obsługującym syndyka.
Co stwierdził Sąd Najwyższy?
Sąd Najwyższy jednoznacznie rozwiał wątpliwości, wydając uchwałę, w której stwierdził:
„Postępowanie sądowe z powództwa kredytobiorcy będącego konsumentem o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu, prowadzone przeciwko bankowi, co do którego w toku postępowania ogłoszono upadłość, nie jest sprawą „o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości” w rozumieniu art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, a tym samym może być podjęte z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka..”
Innymi słowy – sądy powszechne mają pełne prawo rozpoznawać sprawy o nieważność umów frankowych, także po ogłoszeniu upadłości banku.
Co to oznacza dla kredytobiorców?
- Nie ma obowiązku zgłaszania roszczenia o nieważność do syndyka.
Konsument nie musi – i nie powinien – kierować takiego roszczenia do syndyka. Tego rodzaju sprawy nie należą do masy upadłości i nie mogą być rozstrzygane w ramach postępowania upadłościowego. - Sądy nadal są właściwe do rozpoznawania spraw o nieważność umowy.
Uchwała Sądu Najwyższego potwierdza, że to właśnie sądy powszechne rozstrzygają o tym, czy dana umowa kredytowa (np. indeksowana do franka szwajcarskiego) jest ważna czy nie. W świetle tego orzeczenia, wcześniejsze wnioski syndyka o przejęcie spraw tracą podstawę prawną i są przez sądy oddalane. - Zawieszone postępowania powinny być wznowione.
W świetle uchwały, sądy powinny podejmować postępowania wcześniej zawieszone ze względu na upadłość banku.
Podsumowanie
Uchwała Sądu Najwyższego wreszcie jednoznacznie wyjaśnia, że spory o nieważność umów frankowych zawartych z Getin Noble Bankiem mogą i powinny być prowadzone przed sądami powszechnymi, niezależnie od postępowania upadłościowego.
To istotna informacja dla kredytobiorców, którzy zastanawiają się, czy wciąż mogą skutecznie dochodzić swoich praw. W świetle omawianej uchwały – odpowiedź brzmi: tak.
Jeśli posiadasz umowę kredytową zawartą z dawnym Getin Noble Bankiem i rozważasz pozew o ustalenie jej nieważności – skontaktuj się z naszą kancelarią. Mamy doświadczenie w prowadzeniu spraw frankowych i oferujemy kompleksowe wsparcie na każdym etapie postępowania.
Zapraszamy do dokonania darmowej analizy swojej umowy kredytowej. Wyślij umowę pod adres: kontakt@pogotowiebankowe.pl lub zadzwoń +48 91 817 18 88
