Izba Cywilna Sądu Najwyższego w swojej uchwale z 25 kwietnia 2024 r. (sygn. III CZP 25/22) odpowiedziała na sześć kluczowych pytań dotyczących kredytów frankowych, czyli kredytów indeksowanych i denominowanych w obcych walutach, takich jak CHF, EUR, USD czy JPY. Uchwała ta, długo wyczekiwana przez prawników, kredytobiorców oraz sądy, wyjaśniała kwestie związane z niedozwolonymi postanowieniami umów oraz skutkami prawnymi wynikającymi z niemożności ustalenia wiążącego kursu waluty.
Jednym z najistotniejszych wniosków wynikających z tej uchwały jest fakt, że jeśli sposób ustalania kursu waluty obcej w umowie kredytowej zostanie uznany za nieuczciwy, to w obowiązującym stanie prawnym nie można zastosować innych przepisów prawa lub zwyczajów do określenia kursu. W takim przypadku umowa kredytowa przestaje obowiązywać w całości. Oznacza to, że strony umowy – bank i kredytobiorca – mogą wzajemnie żądać zwrotu nienależnych świadczeń. Bank może dochodzić zwrotu kapitału, a kredytobiorca ma prawo odzyskać wszystkie wpłacone kwoty, ale żadna ze stron nie może żądać wynagrodzenia za korzystanie z kapitału ani odsetek.
W uchwale odniesiono się także do kwestii przedawnienia roszczeń. Sąd Najwyższy stwierdził, że termin przedawnienia roszczeń banku wobec kredytobiorcy rozpoczyna się z momentem, gdy kredytobiorca po raz pierwszy kwestionuje ważność postanowień umowy, np. poprzez złożenie reklamacji lub zawezwanie do próby ugodowej. Jest to korzystne dla kredytobiorców, gdyż bank może domagać się zwrotu kapitału w terminie 3 lat, licząc od pierwszego podniesienia jej nieważności przez kredytobiorcę.
Prezes Izby Cywilnej SN, prof. Joanna Misztal-Konecka, podkreśliła, że każde z tych pytań mogłoby być przedmiotem osobnej uchwały, a samo uzasadnienie uchwały spotkało się z bardzo dużym [sc1] poparciem sędziów. Uchwała ta zyskała duże znaczenie w sporach dotyczących kredytów frankowych, a pełnomocnicy stron często powołują się na nią w trakcie postępowań. Mimo, że wiele kwestii dotyczących tych kredytów zostało już wcześniej rozstrzygniętych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz mniejsze składy Sądu Najwyższego, uchwała ta wprowadziła dodatkową jasność w sprawach prawnych.
Uchwała z 25 kwietnia 2024 r. była oczekiwana od wielu lat przez środowisko frankowiczów oraz pełnomocników i stanowi istotny punkt odniesienia w kolejnych procesach sądowych. Mimo licznych orzeczeń na korzyść kredytobiorców, wielu z nich wciąż czeka na zakończenie długich procesów z bankami, które są przeciążone licznymi sprawami frankowymi. Jedną z form rekompensaty za przedłużające się postępowania są jednak ustawowe odsetki, które należą się kredytobiorcom za czas trwania procesu. Podczas negocjacji ugodowych z bankami, kredytobiorcy powinni zwrócić szczególną uwagę na zapisy dotyczące odsetek oraz dokładnie analizować wszystkie dokumenty, aby uniknąć podpisania niekorzystnych warunków.
—
Posiadasz kredyt powiązany z walutą CHF/EUR/USD/JPY?
Dokonaj analizy swojej umowy kredytowej i sprawdź, czy występują w niej zapisy niedozwolone, które uprawniają Cię do dochodzenia roszczeń od banku!
kontakt@pogotowiebankowe.pl
+48 91 817 18 88
